Waarom zijn mijn patronen niet gratis?

Vandaag wil ik iets delen, dat al een tijdje in mijn hoofd zit. Niet omdat ik vind dat ik mezelf aan iemand moet uitleggen, maar omdat ik het graag voor één keer duidelijk wil vertellen en hoop dat ik iemand anders er misschien iets aan heeft.  Het is geen schande om geld te vragen voor iets dat waardevol is voor iemand anders. Producten en diensten horen niet gratis te zijn. Zeker niet wanneer dit ten koste gaat van jezelf en je eigen tijd.

Niet de moeite waard

Toen ik een aantal weken geleden het haakpatroon van de Boogjestrui in mijn Etsy-shop wilde zetten, voelde ik wederom enige weerstand. De weerstand die ik altijd voel wanneer ik een nieuw patroon wil delen met de wereld. De weerstand om er geld voor te vragen. Het gevoel van ‘het niet waard zijn’, omdat ik nog steeds denk dat mijn diensten (en dus ook mijn patronen) niet de moeite waard zijn om voor te betalen. Het tegendeel is waar: er hebben al talloze mensen gevraagd naar het haakpatroon. Ik heb zelf, voordat ik begon aan deze trui, gezocht naar een vergelijkbaar patroon en heb het niet kunnen vinden. Althans, niet waar ik echt naar op zoek was. Geen betaald patroon en ook geen gratis patroon. Daarom heb ik zelf maar iets gedaan en dat blijken meer mensen leuk te vinden.

Je zou dus kunnen zeggen dat het patroon zeker waarde heeft. Sowieso voor mensen die deze trui willen haken en geen idee hebben waar ze moeten beginnen of hoe ze het moeten doen. Los daarvan is het in de wereld van haken en breien volkomen ‘normaal’ dat er kooppatronen zijn. Er zijn ontelbaar veel gratis patronen te vinden, maar daarentegen zijn er net zoveel kooppatronen.

Zelf haak en brei ik regelmatig gratis patronen, maar ik vind het totaal niet erg om een patroon te kopen. Dus, wanneer ik naar mezelf ga kijken, dan zou ik mijn eigen patronen kopen. Even stom gezegd. Dus mijn ‘angst’ om geld te vragen voor mijn patronen is eigenlijk niet logisch. Het is heel simpel: wil je het betalen, dan betaal je het. Wil je het niet betalen, dan ga je op zoek naar een gratis patroon dat jou dezelfde waarde geeft. Of de waarde waar je genoegen mee neemt, omdat je voor gratis kiest. Die regel is op meerdere dingen van toepassing in het dagelijks leven.

Keuze

Toen ik in 2020 mijn eerste breipatroon lanceerde, heb ik een tijdje zitten nadenken over de vorm: wel of niet betaald aanbieden.  Er was enorm veel vraag naar het breipatroon en ik stond – zonder patroon – toen al vrij hoog bij de zoekresultaten in Google. Dus waarde had het breipatroon zeker weten. Ondanks dat er veel gratis breipatronen te vinden zijn van Bernadette vesten, bleven mensen naar mijn breipatroon vragen.

Uiteindelijk besloot ik dan ook om het wél betaald te doen en dat is voor mij persoonlijk een goede beslissing geweest. Een grote stap. Daardoor heb ik een vorm van passief inkomen gecreëerd. Dat geeft me ruimte. Door mijn chronische hoofdpijn is het lastig om fulltime te werken en door mijn patronen wordt een stukje zorgen daaromheen weggenomen. En daar ben ik heel dankbaar voor. Ik realiseerde me dat deze vorm van passief inkomen voor mij heel goed werkt. Zeker in de C periode – toen ik minder opdrachten kreeg – heeft het voor extra inkomen gezorgd.

Dat wilt overigens niet zeggen dat ik rijk word van mijn patronen. Wanneer ik álles van het verkoopbedrag aftrek, blijft er minder dan de helft per patroon over. Het gaat me niet om het geld, maar het is voor mij wel belangrijk om er waarde aan te geven. Door iets betaald aan te bieden, geef je er zelf ook meer waarde aan. Je hebt altijd de mogelijkheid om een bepaalde waarde aan je eigen producten te geven.

Vriendendiensten

Moeite om geld ergens voor te vragen, geldt overigens niet alleen voor mijn patronen. Ik heb de afgelopen jaren ontelbaar dingen voor niets gedaan. Fotoshoots, het bewerken van foto’s, het bouwen van websites, advies over social media, het maken van graphic designs en nog zoveel andere dingen. Dit deed ik gratis en zonder enige gevoelens van bezwaar, maar eerder met gevoelens van opluchting. De opluchting dat ik geen factuur hoef te maken en zonder het gevoel te hebben van ‘ze vinden me te duur en ze vinden het niet het geld waard’. Zodra ik een factuur moet sturen, word ik zenuwachtig. Daarom heb ik de afgelopen jaren menig dienst gewoon voor niets gedaan. Dat is gevoelsmatig voor mij veel minder gedoe. 

Aan het begin van dit jaar heb ik me voorgenomen dat ik geen gratis diensten meer doe. Niet voor vrienden of familie, niet voor ondernemers. Gewoon voor niemand. Tenzij ik het zelf heel graag WIL doen en dit ook zelf aangeef in het gesprek. Een dienst lever in ruil voor spullen. Of als cadeau voor iemand. Dan krijg ik er dus wel iets voor terug of is het in plaats van iets dat anders geld kost. Daar voel ik me dan verder ook helemaal prima bij en gebeurt dan ook altijd in goede communicatie. No hard feelings en helemaal prima.

Over geld vragen voor diensten die je makkelijk afgaan, zal ik later deze week nog een andere blogpost schrijven. Mede omdat ik geloof dat ik niet de enige ben die moeite heeft met het vragen van geld voor diensten die eigenlijk wel de moeite waard zijn.